قانون سرمایهگذاری خارجی مستقیم ترکیه(DYY)، متکی بر معاملات یکسان است و برای سرمایهگذاران خارجی امکان برخورداری از حقوق و مسئولیتهای مشابه با سرمایهگذاران داخلی را فراهم میکند.
شرایط تاسیس شرکت و انتقال سهام، مشابه با موارد اعمال شده درمورد سرمایهگذاران داخلی است.
بر این اساس، سرمایهگذاران بین المللی، میتوانند انواع شرکتهای مشخصشده در قانون تجارت ترکیه(TTK) را تاسیس کنند.
قانون تجارت ترکیه، ارائهکنندهی رویکرد مدیریتی سازمانی است که برآوردهکنندهی استانداردهای بین المللی، مشوق سرمایهگذاری خصوصی و فعالیتهای عرضه به مردم، ایجادکننده شفافیت در اقدامات مدیریتی و تطبیق فضای کاری ترکیه با قوانین اتحادیه اروپا و رویکرد مدیریت شرکت در اتحادیه اروپا میباشد.
ترکیه، با انجام اصلاحاتی در راستای بهبود فضای سرمایهگذاری، تسهیلات انجام کار را اساس قرار داده است و به این ترتیب، مراحل اداری موجود در تاسیس شرکت برداشته شدهاند، هزینهها و تعداد مراحل نیز به حداقل رسانده شدهاند.
در این راستا، تاسیس شرکتها فقط در «دفاتر تکمراجعهای» ادارات ثبت تجاری که در اتاقهای بازرگانی فعالیت دارند انجام میشود و در یک روز کاری قابل اتمام هستند.
همچنین عملیات مجوز سرمایهگذاران توسط دفاتر پشتیبانی سرمایهگذاری موجود در آژانسهای توسعه پیگیری میشود؛ در این دفاتر، راهنمایی رایگان نیز در اختیار سرمایهگذاران قرار داده میشود.
انواع شرکتها
الف) ساختارهای سازمانی
شرکتهای سهامیخاص
شرکتهای با مسئولیت محدود
شرکت تعاونی
علیرغم وجود برخی تفاوتها در آستانههای مالی(به عنوان مثال: حداقل سرمایه) و ساختارهای شرکتی، اصول لازمالاجرا برای تاسیس یک شرکت سهامیخاص و مسئولیت محدود، یکسان هستند.
ب)ساختارهای غیرسازمانی
شرکت تجمیعی (نسبی)
شرکت تضامنی (با مسئولیت محدود)
اگرچه شرکتها در قالب این پنج نوع مختلف قابل تاسیس هستند، اما شرکتهای سهامیخاص و شرکت با مسئولیت محدود، هم در اقتصاد جهانی و هم در ترکیه، از جمله شرکتهایی هستند که بیشتر ترجیح داده میشوند.
تاسیس شرکت
زمان تاسیس یک شرکت در ترکیه میبایست قوانین و اصلاحات زیر رعایت شود.
ج) ارسال صورتجلسه و قرارداد به صورت آنلاین به سیستم ثبت تجاری
عملیات ثبت تجاری، میبایست طبق قوانین ثبت تجاری و از طریق سیستم ثبت مرکزی (MERSİS) انجام شوند.
سیستم ثبت مرکزی یک سیستم اطلاعاتی مرکزی مورد استفاده، جهت انجام عملیات ثبت تجاری و محافظت سازمانیافته از دادههای الکترونیکی ثبت تجاری است.
به افراد حقوقی که به صورت فعال مشغول به کار هستند، یک شماره تاسیس خاص تعلق میگیرد.
تاسیس آنلاین شرکتهای جدید از طریق سیستم ثبت تجاری امکان پذیر بوده و در حال حاضر شرکتهای تاسیس شده بعد از انتقال ثبتهایشان میتوانند از طریقاین سیستم فعالیت کنند.
د) تنظیم مدارک شرکت و تایید دفتر اسناد رسمی
مدارک مورد نیاز برای ثبت درخواست به اداره ثبت تجاری ذیربط به شرح ذیل میباشد:
قرارداد شرکت که برای کل موسسین شرکت در حضور پرسنل مسئول اداره ثبت تجاری و یا دفتر اسناد رسمیامضا شده (یک اصل، چهار نسخه)
در صورتی که شریک خارجی شخص حقیقی باشد، مدارک مورد نیاز به شرح زیر میباشد:
دو نسخه از پاسپورت هر شخص حقیقی سهام دار
در صورتی که شریک خارجی شخص حقوقی باشد، مدارک مورد نیاز به شرح زیر میباشد:گواهی فعالیت تنظیم شده از طرف مقام مرتبط در کشور شخص سرمایهگذار حقوقی که به صورت مشترک ثبتشده است.
گواهی فعالیت میبایست حاوی اطلاعات درباره وضعیت موجود شرکت و مسئولین صاحب امضا باشد.
حکم/احکام مرجع سازمانی صاحب اختیار که نشان دهنده تایید برای تاسیس شخص حقوقی سهامدار/سهامداران است.
در صورتی که هنگام تاسیس شرکت هر گونه شرط خاصی (مانند نام شرکت، زمینه فعالیت و مشابه آن) لحاظ خواهد شد، باید به منظور شفافسازی، این شروط نیز در حکم ذکر شوند.در صورتی که قرار باشد یک شخص حقوقی به عنوان عضو هیئت مدیره شرکت تاسیس شده فعالیت کند،میبایست نام شخص حقیقی که از طرف شخص حقوقی میخواهد فعالیت کند، برای شفاف سازی در همان حکم و یا در یک حکم دیگر مشخص شود.
در صورتی که قرار باشد روند ثبت شرکت به صورت وکالتی پیگیری شود، یک نسخه از وکالتنامه تاییدشده توسط دفتر اسناد رسمی، که به وکلا اختیار میدهددر حضور سایرمسئولین رسمی(در صورت نیاز) به اداره ثبت تجاری مسئول مراجعه و ثبتنام کنند.
بیانیه امضا تصدیق شده توسط دفتر اسناد رسمی (دو نسخه)
شناسنامه مدیران شرکت که به تایید دفتر اسناد رسمی رسیده است (یک نسخه)
به جز ماده اول ذکر شده در بالا، کلیه مدارکی که خارج از ترکیه تنظیم شده و امضا خواهند شد، میبایست مورد تایید دفتر اسناد رسمیو یا دارای مهر بزجسته باشند و یا باید از طرف کنسولگری ترکیه تایید شوند.
ترجمه رسمی اصل مدارک میبایست مورد تایید دفتر اسناد رسمی و دارای مهر بزجسته انجام شود و توسط یک دفتر اسناد رسمیدر ترکیه نیز تایید شود.
ذ) اخذ شماره مالیاتی بالقوه
شرکت میبایست برای سهامداران و اعضا هیئت مدیره که شهروند ترکیه نیستند ازاداره مالیاتی مرتبط یک شماره مالیاتی بالقوه بگیرد.
این شماره مالیاتی بالقوه، جهت افتتاح حساب بانکی که سرمایه شرکت به آن واریز خواهد شد لازم است.
مدارک مورد نیاز از طرف اداره مالیاتی به شرح ذیل میباشد:
فرم درخواست ثبت
قرارداد اصلی (یک نسخه اصل)
نسخه قرارداد اجاره آدرس ثبت شده شرکت
در صورتی که روند به صورت وکالتی پیگیری شود، برای گرفتن شماره مالیاتی و یا شماره مالیاتی بالقوه میبایست یک وکالتنامه به نام شرکت، مبنی بر اینکه از طرف شرکت دارای اختیار تام هست، تنظیم شود.
ر) واریز درصد مشخصی از سرمایه به حساب سازمان رقابت
۰،۰۴% از سرمایه شرکت میبایست به واسطه اداره ثبت تجاری و به حساب سازمان رقابت پرداخت شود.
ز) واریز حداقل ۲۵% از سرمایهی تاسیس به یک بانک و مستند سازی آن.
۲۵٪ از سرمایه باید قبل از ثبت شرکت جدید، و ۷۵٪ باقیمانده نیز میبایست ظرف مدت دو سال پرداخت شود. به عنوان جایگزین میتوان کل سرمایه را قبل از ثبت پرداخت کرد.
برای شرکتهای با مسئولیت محدود، شرط پرداخت ۲۵% از سرمایه قبل از ثبت شرکت وجود ندارد.
برای شرکتهای با مسئولیت محدود، ارائهي تعهدنامهای مبنی بر پرداخت سرمایه طی مدت ۲۴ ماه از زمان تاسیس کافی است.
س) درخواست ثبت شرکت به اداره ثبت تجاری
پیرو تامین مدارک زیر، موسسین میتوانند برای ثبت شرکت مراجعه کنند:
فرم درخواست ثبت
چهارنسخه از فرم اعلامیه تاسیس شرکت
قرارداد شرکت که توسط کل موسسین شرکت در حضور پرسنل مسئول اداره ثبت تجاری و یا دفتر اسناد رسمیامضا شده است (یک اصل، چهار نسخه)
رسید بانکی مبلغ واریزشده به حساب بانکی متعلق به سازمان رقابت(۰.۰۴٪ از سرمایه شرکت)
دو نسخه از اظهارنامه امضا برای هر شخص مسئول نماینده موسسین شرکت با مسئولیت محدود
اظهارنامه تاسیس(یک اصل)
فرم ثبت اتاق بازرگانی(برای دو نوع شریک مختلف دو فرم متفاوت موجود است: شخص حقیقی مشترک و یا شخص حقوقی مشترک)
اظهارنامهی کتبی اعضای غیرشریک در هیئتمدیره که وظایف مربوطه را پذیرفته اند.
رسید بانکی مرتبط با حداقل پرداختی سپرده سرمایه (حداقل ۲۵% از سرمایه مورد تعهد) و یا هر مدرک معادل دیگر.
در صورتی وجود کمکهزینهی سرمایهای:گزارش کارشناس درباره سرمایهی عینی
اظهار ثبت مرتبط با اینکه هیچ نوع مانعی برای سرمایه عینی مورد بحث وجود ندارد.
مدرک نشان دهنده انجام تفسیر در ادارات مرتبط با سرمایه عینی
قراردادهای کتبی بین شرکتی، اطلاعات مربوط به سایر اشخاص و اطلاعات و اسناد مربوط به تاسیس شرکتبعد از تکمیل مرحله ثبت در اداره ثبت تجاری، اداره ثبت تجاری به اداره مالیات مربوطه و سازمان تامین اجتماعی درباره تاسیس شرکت رأساً اطلاع رسانی میکند.
اداره ثبت تجاری، از زمان ثبت اطلاعات تاسیس شرکت، حدودا ظرف مدت ۱۰ روز کاری، اعلامیهی روزنامه رسمیتجاری را مهیا میکند.
بعد از اینکه اداره ثبت تجاری به اداره مالیاتی اطلاع رسانی کرد، طی مدت زمان کوتاهی میبایست از اداره مالیات محلی یک برگه مالیاتی گرفته شود.علاوه بر این، از سازمان تامین اجتماعی مربوطه نیز میبایست شماره تامین اجتماعی گرفته شود.
ثبت کارمندان شرکت در سازمان تأمین اجتماعی نیز باید بصورت جداگانه و پس از ثبت شرکت در این سازمان انجام شود.
ش) تایید مدارک قانونی
در حین تاسیس، تایید مدارک زیر توسط پرسنل اداره ثبت تجاری انجام خواهد شد.
مدرک روزنامه
دفتر کل
دفتر موجودی حسابداری
دفتر سهام
صورت جلسه مدیریت
دفتر صورت جلسه مجمع عمومی
و) پیگیری اعلامیه تاسیس شرکت توسط اداره ثبت تجاری از اداره مالیاتی
اداره ثبت تجاری، تاسیس شرکت را به اداره مالیاتی و سازمان تامین اجتماعی اطلاع میدهد.
مامور مالیاتی مرتبط جهت آماده سازی صورتجلسه شناسایی، دفتر مرکزی شرکت را بازدید میکند.
در صورتجلسه شناسایی میبایست حداقل امضا یکی از مسئولین وجود داشته باشد.
اداره ثبت تجاری گواهی تاسیس شرکت حاوی شماره مالیاتی شرکت را به اداره مالیاتی ارسال میکند.
ه) تنظیم گواهی امضا
در تاریخی که شرکت در اداره ثبت تجاری به ثبت رسیده است، در حضور پرسنل اداره ثبت تجاری مسئولین امضای شرکت میبایست گواهی امضا را تنظیم کنند.
شعبه
سهامدار وجود نداردفرد مستقل یک شخص حقوقی نیست. مدت زمان آن، محدود به مدت زمان شرکت اصلی است.
شروط سرمایه وجود ندارد، اما بودجهي تخصص یافتحه برای فعالیتهای شرکت میبایست معقول باشد.
تاسیس شعبه فقط با اهداف مشابه با شرکت اصلی قابل انجام است.
اجازه بازگرداندن سود شعبه به شرکت اصلی صادر میشود.
سود انتقالی به مرکز، تابع مالیات استهلاک به میزان ۱۵٪ میباشد.
مبلغ این مالیات طبق قراردادهای پیشگیری از پرداخت مالیات مجدد، قابل کاهش است.
ثبت نام در اداره ثبت تجاری
جهت ثبت یک شعبه، میبایست به اداره ثبت تجاری یک درخواست به همراه مدارک زیر ارسال شود:
فرم درخواست (میبایست زیر مهر شرکت امضای یک مسئول، و یا امضای یک وکیل باشد، در صورتی که توسط یک وکیل امضا شود اصل وکالتنامه و یا نسخه دفتر اسناد رسمیآن نیز باید به فرم درخواست ضمیمه شود)
قرارنامهی افتتاح شعبه توسط مقام مسئول شرکت اصلی
اصل تصدیقنامهی قرارداد اصلی شرکت اصلی
گواهی فعالیت شرکت اصلی و یا هر نوع مدرک معادلی که ثبت شرکت اصلی و وضعیت موجود را نشان دهد.
وکالت نامه ای از طرف شرکت اصلی که به نمایندهی مقیم اختیارات کامل اعطا کند.
پنج نسخه از اظهارنامهی تاسیس(قسمتهای مربوطه باید توسط شخص مسئول پر شده و امضا شود)
دو نسخه وکالت نامه تعیینکننده نماینده در ترکیه
نسخه تاییدشده شناسنامه (در صورتی که نماینده شرکت، شهروند ترکیه باشد). در غیر این صورت ترجمه ترکیهای از پاسپورت نماینده مسئول که توسط دفتر اسناد رسمی تاییدشده است.
دو نسخه از بیانیه امضا به نام شعبه نمایندگی
یک تعهدنامه (میبایست توسط شخص مسئول امضا شود)
یک فرم اظهارنامهی که از اداره ثبت تجاری گرفته خواهد شد (شامل عکسهای نمایندههای شعبه)
کلیه مدارکی که قرار است در خارج از ترکیه تنظیم و امضا شوند، میبایست مورد تایید دفتر اسناد رسمی بوده و دارای مهر آپوستیل باشد و یا در کنسولگریترکیه تایید شود.
ترجمه رسمی مدارک اصلی میبایست مورد تایید دفتر اسناد رسمی و دارای مهر آپوستیل باشند و توسط یک دفتر اسناد رسمی در ترکیه نیز تایید شوند.
دفتر ارتباطی
شرکتهایی که بر اساس قوانین کشور خارجی تاسیس شدهاند به شرطی که در ترکیه فعالیت تجاری نداشته باشند و در صورت اجازه از وزارت بازرگانی میتوانند دفتر ارتباطی باز کنند.
جهت افتتاح دفتر کار ارتباطی، میبایست با در دست داشتن مدارک زیر به اداره اجرای تشویقها و اداره کل سرمایهگذاریهای خارجی وزارت بازرگانی مراجعه شود.
فرم ثبتنام*
گواهی نشاندهندهی محتویات کارهایی که توسط دفتر ارتباط انجام خواهند شد و شامل اظهارنامه تعهد مرتبط با اجرای فعالیت تجاری دفتر کار باشد و امضای شخص مسئول شرکت خارجی را نشان دهد.
برداشتن اجبار تایید مدارک خارجی رسمیآمادهشده توسط کنسولگری ترکیهای مرتبطکه متعلق به شرکت خارجی در چارچوب کنفرانس حقوقی ویژه دولتهای لاحه استگواهی فعالیت، تاییدشده بر اساس مفاد قرارداد.
گزارش فعالیت درباره شرکت خارجی و جدول ترازنامه و صورتوضعیت سود و زیان
گواهی اختیارهایی که به شخص/اشخاص مسئول جهت اجرای فعالیتهای دفاتر ارتباطی داده میشود
وکالتنامه در صورتی که عملیات تاسیس دفاتر ارتباطی توسط شخص دیگری انجام خواهند شد.* از وزارت بازرگانی قابل تهیه است.
در صورت ارسال اصل مدارک به اداره کل ، یک رونوشت از مدارک توسط اداره کل تایید شده و اصل آن به مراجعه کننده بازگردانده میشود.در مراجعات و ثبتنامهای اولیه برای تاسیس دفاتر ارتباطی، مجوزها درچارچوب فعالیت اعلامشده، حداکثر به مدت سه سال تنظیم میشوند.دفاتری که میخواهند مدت فعالیتشان را تمدید کنند، میبایست قبل از اتمام مدت زمان فعالیتشان به اداره کل مراجعه کنند.اداره کل درخواستهای تمدید مدت زمان را در چارچوب فعالیتهای سال گذشته دفتر کار، برنامه کاری و اهداف آینده شرکت در ترکیه، به همراه مبلغ هزینههای موجود و پیش بینی شده و تعداد پرسنل استخدام شده ارزیابی میکند و متناسب با ماهیت فعالیت اجرایی، مدت زمانهای زیر را تعیین میکند.
مدت فعالیت دفاتر کاری که جهت انجام تحقیقات بازار و یا معرفی محصولات و خدمات شرکت خارجی مجوز میگیرند، قابل تمدید است.مراجعات مبنی برتاسیس و تمدید زمان، به شرطی که مدرک/مدارک درخواستی کامل و بدون نقص باشد، ظرف مدت ۱۵ روز کاری از تاریخ مراجعه، به نتیجه خواهند رسید.
درخواست شرکتهای خارجی برای افتتاح دفاتر ارتباطی برای فعالیت در زمینههای بازارهای پول و سرمایه، بیمه و زمینههای مالی داری قوانین خاص، توسط سازمانهایی نظیر SPK و BDDK ارزیابی میشوند.در مواردی که وزارتخانه لازم بداند، درخواستهای مبنی بر افتتاح دفتر کار ارتباطی شرکتهای خارجی موجود در سایر صنعتها و مجوزها و یا اختیارات دیگر جهت فعالیت آنها، با گرفتن نظرات موسسات و سازمانهایی که مجوزها را صادر کردهاند، ارزیابی خواهد شد.
گواهی ثبت در اداره مالیاتی و یک نمونه از قرارداد اجاره دفاتر ارتباطی میبایست حداکثر ظرف مدت یک ماه به اداره کل ارسال شود.
تغییر آدرس دفاتر، تغییر شخص/اشخاص مسئول و یا تغییر عنوان شرکت خارجی، میبایست حداکثر تا یک ماه بعد از تغییر همراه با قرارداد اجاره نشاندهنده آدرس جدید، گواهی اختیارات شخص مسئول جدید و مدرک/مدارک جدید عنوان تغییریافتهی شرکت به اداره کل اطلاعرسانی شوند.
در صورتی که دفاتر ارتباطی به فعالیت خود خاتمه دهند، برای عملیات فسخ شرکت میبایست فیش ترک کار-حضور غیاب را (که از اداره مالیاتی دریافت میکنند) به اداره کل ابلاغ کنند.
دفاتر نمیتوانند بجز برای انتقال مبالغ باقیمانده از تسویهحساب و بستن دفتر، حق درخواست انتقال برای موارد دیگر را ندارند.
دریافت سندهای تعیینشده در فضای الکترونیکی/ سیستم E-TUYS
مواردی که میبایست قبلا توسط شرکتها و شعب تاسیسشده توسط سرمایهگذاران بین المللی در ترکیه، به صورت کتبی به اداره کل سرمایه خارجی و تشویق اجرایی ارسال میشدند:
فرم اطلاعیهی فعالیتها برای سرمایهگذاریهای خارجی مستقیم
فرم اطلاعیهی سرمایه برای سرمایههای خارجی مستقیم
فرم اطلاعیهی انتقال سهام برای سرمایههای خارجی مستقیم
فعالیتهای انجامشده جهت دریافت اسناد در فضای الکترونیکی تکمیل شدهاند.
به منظور جامع تر شدن سیستم دادههای مرتبط با سرمایهگذاریهای خارجی مستقیم و به منظور تامین سریعتر اطلاعات به روز، اطلاعات موجود در فرمهای موردبحث، به وسیله برنامه مبتنی بر وب به نام «E-TUYS» (که توسط اداره کل اجرای تشویقها و سرمایههای خارجی مدیریت میشود)، و فقط در فضای الکترونیکی دریافت خواهند شد.
به این ترتیب، سیستم دریافت فرمهای ذکرشده بصورت کاغذی بطور کامل برچیده شده است.